Romani më i mirë “Fati i marrë” i Besnik Mustafajt, çmime për librin studimor, çmime edhe për poezinë, tregimin dhe përkthimin
Alda Bardhyli: Letërsia ruan kujtesën kolektive të një kombi. Nëpërmjet saj, përjetësohen ngjarje historike, vlera kulturore, dhe ndjenja që përndryshe mund të harroheshin.
Qendra Kombëtare e Librit dhe Leximit ndau ditën premte, më 10 janar, Çmimet Kombëtare të Letërsisë, duke u uruar suksese të gjithë autorëve që pasuruan gjuhën shqipe gjatë vitit 2023. Besnik Mustafaj u shpall fitues i çmimit kombëtar të Letërsisë për romanin më të mirë të vitit 2023 me librin “Fati i marrë”. Çmime pati për disa kategori botimesh, si për studimet, çmim që e mori Pëllumb Xhufi me librin “Shqipëria dhe fundshekulli i dëshpëruar”. Ana Kove u shpall fituese për përkthimin më të mirë me veprën e Gunter Grass, “Daullja prej llamarine”, ndërsa Shpëtim Kelmendi me vëllimin me tregime “Dashnia asht”. Entela Tabaku u vlerësua me çmim për vëllimin poetik “Qeramikiania”, ndërsa Ledjona Braho për librin për fëmijë “Kroni dhe Pulëbardhat”
Alda Bardhyli
Pjesë nga fjala e mbajtur gjatë ceremonisë së Cmimeve Kombëtare të Letërsisë
Sot jemi mbledhur për të nderuar shpirtin krijues të gjuhes sonë, atë që ndriçon mendjen dhe pasuron jetën tonë të përditshme: letërsinë shqipe. Nëpërmjet fjalës së shkruar, rrëfimeve që prekin zemrat tona dhe poezive që ngjallin ndjenja të thella, autorët tanë vazhdojnë të ndërtojnë ura mes të kaluarës, së tashmes dhe të ardhmes. Letërsia është më shumë sesa art. Ajo është një akt dashurie ndaj gjuhës sonë të bukur dhe një pasqyrë e shpirtit. Është dritarja që na tregon se kush jemi dhe ku po shkojmë. Çdo fjalë, çdo varg, çdo tregim është një dëshmi e pashlyeshme e identitetit dhe pasurisë kulturore të këtij vendi.
Sot, në këtë ngjarje të rëndësishme, nderojmë ata që kanë dhënë një kontribut të jashtëzakonshëm në pasurimin e letërsisë shqipe. Vepra e tyre na frymëzon, na ndihmon të kuptojmë botën dhe na bën më të ndjeshëm ndaj njëri-tjetrit. Letërsia e një gjuhe është pasqyrimi më i thellë i shpirtit dhe përvojës së një kombi. Ajo është një arkiv i përbashkët ku ruhen ndjenjat, mendimet, vlerat dhe ëndrrat e një populli. Në thelb, letërsia nuk është thjesht një grumbull librash apo tekste të shkruara; ajo është një mënyrë për të kuptuar dhe interpretuar botën përmes fjalës. Disa aspekte kyçe që e përkufizojnë letërsinë e gjuhes shqipe jane: Pasqyrimi i identitetit kulturor dhe historik .
Letërsia ruan kujtesën kolektive të një kombi. Nëpërmjet saj, përjetësohen ngjarje historike, vlera kulturore, dhe ndjenja që përndryshe mund të harroheshin. Në këtë mënyrë, letërsia është kujdestare e trashëgimisë shpirtërore.
Shprehja e individualitetit dhe universales .
Letërsia e një gjuhe shpesh i përket jo vetëm një kombi, por edhe njerëzimit në tërësi. Përmes saj, shkrimtarët e një gjuhe sjellin në dritë çështje të përjetshme njerëzore – dashurinë, humbjen, luftën, dhe shpresën – duke bërë që ajo të jetë si e veçantë, ashtu edhe universale.
Zhvillimi dhe mbrojtja e gjuhës .
Letërsia është motori që e mban gjuhën gjallë dhe në zhvillim të vazhdueshëm. Shkrimtarët i japin gjuhës shprehje të reja, e pasurojnë atë dhe e mbrojnë nga harresa apo varfërimi. Ndërmjetës mes brezave, letërsia lidh të shkuarën me të tashmen dhe të ardhmen, duke krijuar një dialog të vazhdueshëm mes tyre. Nëpërmjet saj, ide, histori dhe vlera kalojnë nga një brez te tjetri. Ajo është zëri i ndryshimit dhe reflektimit .Në shumë raste, letërsia është pasqyra që shfaq realitetin shoqëror dhe politik të një kohe. Ajo shpesh ngre pyetje, sfidon status kuo-në dhe nxit reflektim për të ndryshuar botën për mirë. Përfundimisht, letërsia e një gjuhe është më shumë sesa një art. Ajo është një thesari i përbashkët, një mjet i fuqishëm për të shprehur shpirtin njerëzor dhe për të lidhur individët, kombet dhe kulturat në një përvojë të përbashkët. Dua të përgëzoj të gjithë krijuesit që janë pjesë e kësaj gare fisnike. Pavarësisht kush ngjitet në skenë për të marrë çmimin, të gjithë ju që shkruani jeni fitues. Përmes fjalëve tuaja, ju mbani gjallë traditat tona, thelloni të menduarit tonë dhe i dhuroni letwrsise një trashëgimi të pashlyeshme.
Le të jetë ky çast një kujtesë se letërsia shqiptare është një fuqi e madhe. Ajo mund të na bashkojë, të na ngrejë mbi vështirësitë dhe të na japë një arsye për të shpresuar. Faleminderit që e mbani gjallë fuqinë e fjalës shqipe.
